📅 21 listopada 2025

Dlaczego trudno mi się wypróżniać? Wyjaśnienie lekarza: siedzący tryb życia, pozycja na wózku i wpływ baklofenu

Dzisiejszy wpis chcę poświęcić bardzo częstemu, ale rzadko omawianemu problemowi — nieregularnym wypróżnieniom u osób prowadzących siedzący tryb życia, zwłaszcza poruszających się na wózku. Z perspektywy lekarza ze stażem i doświadczeniem w fizjologii przewodu pokarmowego mogę powiedzieć jedno: to wszystko jest ze sobą połączone znacznie bardziej, niż większość ludzi myśli.

1. Siedzący tryb życia i brak chodzenia – podstawowy powód zaparć

Perystaltyka jelita grubego zależy w ogromnym stopniu od ruchu.
Kiedy chodzimy, stoimy, napinamy mięśnie brzucha, rotujemy tułów — jelita są naturalnie „masowane”. U osoby jeżdżącej na wózku ten mechanizm jest prawie całkowicie wyłączony.

Długotrwałe siedzenie powoduje również:

• „zaginanie” jelita, zwłaszcza esicy,

• gorsze przesuwanie mas kałowych,

• mniejsze napięcie mięśni brzucha i miednicy,

• wolniejsze działanie układu nerwowego jelitowego.

Efekt? Jelito pracuje wolniej, a wypróżnienia stają się rzadsze.

2. Dlaczego stolec miewał luźniejszą konsystencję? Mechanizm obronny organizmu

Ciało czasem błyskawicznie „ocenia”, że jelito pracuje zbyt wolno i może dojść do zatwardzenia.
Wtedy uruchamia prosty, bardzo skuteczny mechanizm:

• przyspiesza przesuwanie treści,

• wchłania mniej wody,

• wypuszcza luźniejszy stolec, żeby nie dopuścić do zatrzymania kału.

To nie jest przypadek. To sposób organizmu, aby nie dopuścić do zaklinowania twardych mas kałowych.

3. Dlaczego zmiana pozycji na wózku czasem pomaga w wypróżnieniu?

Każde lekkie pochylenie do przodu, skręt tułowia czy odchylenie na bok:

• zmienia ułożenie zgięć jelita grubego,

• aktywuje mięśnie brzucha,

• zwiększa ciśnienie w jamie brzusznej.

Dla jelit to często wystarczy, żeby „ruszyć dalej”.

4. Baklofen – cichy uczestnik całego problemu

Baklofen to lek rozluźniający mięśnie, działający na receptory GABA-B w rdzeniu kręgowym.
Jego działanie nie ogranicza się do mięśni rąk czy nóg — dotyczy także brzucha, przepony i mięśni wspierających parcie.

Skutki uboczne, które mają ogromny wpływ na wypróżnienia:

• osłabienie napięcia mięśniowego,

• wolniejsza perystaltyka jelit,

• trudniejsze parcie,

• częste zaparcia,

• czasem paradoksalnie luźniejszy stolec (mechanizm obronny jelita).

Jeżeli ktoś porusza się na wózku i dodatkowo przez lata przyjmował baklofen, oba te czynniki sumują się. Jelito pracuje wolniej, parcie jest słabsze, a organizm musi radzić sobie na różne sposoby, żeby nie doszło do całkowitego zatkania.

5. To wszystko naprawdę się łączy

Siedzenie → wolniejsza perystaltyka → baklofen → jeszcze mniejsza aktywność nerwowo-mięśniowa → mechanizmy obronne jelita → luźne stolce, rzadkie wypróżnienia, wahania pracy jelit.

Układ pokarmowy jest mądrzejszy, niż się wydaje. Każda zmiana stylu życia, pozycji, leków czy aktywności ma wpływ na jego pracę.